رده شناسی کاترینا رایس مجموعه ای از دستور العمل ها برای مترجمان و منتقدان ترجمه است و سه نوع متن پیشنهادی او بر حسب نقش اصلی خود که در زبان متن انعکاس می یابد و باید در متن مقصد نیز حفظ شود از یکدیگر باز شناخته می شوند.

متون اطلاعاتی (informative texts)

متون اطلاعاتی یا متون محتوا – محور یکی از سه نوع اصلی متن است. اولین هدف در این متون، انتقال اطلاعات به گیرنده است یعنی مترجم باید توجه خود را به ایجاد تعادل معنایی معطوف کند و فقط پس از آن است که باید به سایر انواع تعادل همچون تعادل ضمنی یا زیبایی شناختی رو کند. به همین منوال، ترجمه ای که نقش آن بازآفرینی محتوای اطلاعاتی زبان مبدأ در زبان مقصد است ترجمه ای موفق محسوب می شود. مقالات تخصصی و متون علمی از جمله متون اطلاعاتی هستند.

متون بیانی یا خلاق (expressive texts)

متون بیانی یا متون توصیفی یا متون صورت – محور نوع دیگری از متون هستند. منظور از متون بیانی، بیان نگرش نویسنده اصلی است. از نظر رایس، هویت هر نوع متن بر اساس ویژگی های معنایی، واژگانی، دستوری و سبکی آن تعیین می شود. چنین ویژگی هایی در شیوه ترجمه متن تأثیر می گذارند و مبنایی برای نقد ترجمه هستند. این ویژگی ها در هر یک از انواع متن، نقش اصلی متن را معلوم می کنند و بنابراین، به عقیده رایس، لازم است که در ترجمه حفظ شوند.

ویژگی اصلی متون بیانی، مولفه زیبایی شناختی آنهاست زیرا نویسنده با بهره جویی از امکانات بیانی و تداعی کنندگی زبان می کوشد اندیشه خویش را به شیوه ای هنری و خلاق بیان کند. از این رو هنگام ترجمه چنین متونی وظیفه اصلی مترجم، نه تنها بازآفریدن محتوای معنایی متن اصلی بلکه تلاش برای ایجاد تأثیر زیبایی شناختی مشابه است. شعر، رمان، و زندگینامه نمونه های مختلف متون بیانی هستند.

متون ترغیبی (operative texts)

متون ترغیبی مانند دو دسته دیگر بر اساس نقشی که ایفا می کنند و نیز بر مبنای زبانی که به آن نوشته می شوند که نشان دهنده نقش متن است از دو نوع متن دیگر متمایز می شود. متون ترغیبی پیام هایی را در بر می گیرند که هدف از آنها ترغیب گیرنده پیام به انجام کاری خاص است. مثلا خریدن یک محصول یا رای دادن به یک حزب سیاسی. به عبارت دیگر در چنین متن هایی هم صورت و هم محتوا تابع تاثیر برون زبانی است که لازم است متن داشته باشد. یعنی هدف اصلی مترجم باید تولید متن مقصدی باشد که قدرت ترغیب کنندگی آن معادل قدرت ترغیب کنندگی متن مبدا است. با این حال، فرایند ترجمه علاوه بر انتقال انگیزه های انجام دادن کار مستلزم حفظ محتوای معنای اصلی و چه بسا بازآفریدن عناصری که ماهیت زیبایی شناختی دارند نیز هست. بیانیه های سیاسی، تبلیغات و موعظه همگی نمونه هایی از این نوع متن هستند.

با این حال، رایس خاطر نشان می کند که این نوع متن نیز همانند دیگر مقوله های پیشنهادی وی، تعریف دقیقی ندارد زیرا بسیاری از متن ها اهداف فرعی دیگری نیز دارند.